کلیه ارتباطات ما تحت تاثیر توانایی یا ناتوانی‌مان در معاشرت سازنده با دیگران قرار دارد.ارتباطات مناسب در کار، روابط عاطفی، و یا رابطه با دوستان و خانواده، به ما کمک می کند تا اختلافات را حل کنیم، اعتماد متقابل و احترام را افزایش دهیم و ایده های خلاقانه را شکوفا سازیم.
اگر چه برقراری ارتباط به نظر آسان می‌آید، بسیاری از ارتباطات ما در برخی مواقع به سوءبرداشت ختم شده یا اشتباه درک می‌شوند. چنین ارتباطاتی دست اخر می تواند منجر به درگیری عاطفی و سرخوردگی در روابط شخصی و حرفه‌ای شود.
زمانهایی را به یاد بیاورید که گفته‌هایتان کاملا اشتباه تفسیر شده است. یا موقعیتی را در نظر بگیرید که دیگران ناخواسته رنجیده خاطرتان کرده‌اند. تجربه نشان داده، که چگونه قدرت کلمات می تواند بنیان‌های اعتماد و محبت را سست کند – واژه‌ها به منزله تیغی دولبه هستند که در عین سازندگی می‌توانند بذر نفاق، آسیب و سوءتفاهم را بپاشند.یادگیری ارتباطات موثر یک مجموعه مهارت است که باید بخشی از هر برنامه درسی مدارس و دانشگاهها باشد،دانستن این مهارت ها می تواند کیفیت روابط شخصی، موفقیت شغلی و عزت نفس شما را تغییر دهد.
در اینجا 10 مهارت ارتباطی سازنده که یادگیری آن حیاتی است را مرور می‌کنیم:

1. زبان بدن
قبل از اینکه دهانتان را باز کنید، زبان بدن شما حجم زیادی از اطلاعات را به طرف مقابل منتقل میکند. حالت ایستادن، و حالات چهره و چشمان شما روایت‌گر داستانی است که تصویری از شما را در ذهن مخاطب ایجاد می‌کند. مهم نیست که چقدر کلمات ما قوی هستند، اگر صمیمی و با اعتماد به نفس جلوه نکنیم، نادیده گرفته خواهیم شد.
از زبان بدن خود آگاه شوید و تغییرات را آغاز کنید. وقتی صحبت می کنید، نگاه خود را مدیریت کنید و به صورت تصادفی لبخند بزنید. راست بایستید، سر خود را بالا نگه دارید و شانه‌هایتان را عقب بیندازید. با قلاب کردن دست ها یا پاها، خود را در موقعیت دفاعی قرار ندهید.

2. گوش دادن فعال
ارتباطات خوب فقط منحصر به صحبت کردن یا استفاده از زبان بدن نیست. گوش دادن به دیگران نیز اصلی مهم در این زمینه است. با تبدیل شدن به یک شنونده بهتر، می توانیم روابط و تعاملات اجتماعی خود را بهبود ببخشیم، و همچنین توانایی خود را برای نفوذ، متقاعد کردن و مذاکره بالا ببریم.
گوش دادن فعال شامل آگاهانه گوش دادن به کلام و غیرکلام است. توجه داشته باشید که پیام‌تان کامل و شفاف ارسال شده باشد. تمرکز خود را روی گوینده قرار دهید و سعی کنید حواستان پرت نشود. توجه به زبان بدن سخنران و تایید آن با استفاده از زبان بدن خود و با حرکاتی مثل تکان دادن گهگاه سر به نشانه تایید و تبسم کردن اهمیت دارد. ارائه بازخورد و نظرات متفکرانه نیز میتواند در این بین مفید واقع شود.

3. حل و فصل اختلافات
تعارض در هر رابطه اجتناب ناپذیر است و یادگیری نحوه مدیریت تعارض و یافتن راه های مسالمت‌آمیز برای ایجاد یک رابطه پایدار ضروری است. بسیاری از مردم به طور کامل از کشمکش اجتناب می کنند زیرا نمی‌توانند با ناراحتی و درد آن کنار بیایند. این تنها باعث انباشته‌شدن خشم و سوء تفاهم می شود. نیازها و احساسات هر دو طرف در یک رابطه سالم باید مورد توجه و احترام قرار گیرد.
توانایی حل و فصل مسالمت‌آمیز مناقشات مستلزم ان است که به شیوه ای آرام، غیر تدافعی و توام با احترام پاسخ دهیم. هنگامی که کنترل احساسات خود را در اختیار دارید، می توانید نظرات و نیازهای خود را بدون تهدید، طعنه و یا مجازات دیگران ارائه کنید. 

4. اصالت و اعتبار
مخاطب را نادان فرض نکنید چرا که او به راحتی سوء نیت شما را درک خواهد کرد. هنگامی که سعی کنید دروغ بگویید، مخاطب شما را پس خواهد زد. میان خود و مخاطبان دیوار ذهنی نسازید. وقتی بین خود و مخاطبتان دیوار میسازید، نمی توانید رابطه‌ای مبتنی بر صمیمت و اعتماد ایجاد کنید.
اصالت و اعتبار به این معنی است که شما آزاد هستید تا خود واقعی‌تان باشید و اجازه دهید دیگران شما را با تمام نقصهایتان ببینند. اعتبار به راحتی بدست نمی‌آید، بنابراین باید از همان ابتدا روشن کنیم که چه کسی هستیم و ارزشهایمان چیست. تمرین کنید که از صمیم قلب صحبت کنید، آسیب پذیری خود را به شکل ظریفی نشان دهید و تجربیات شخصی خود را با دیگران  به اشتراک بگذارید.

5. هوش هیجانی
هوش هیجانی توانایی ما در درک، تفسیر و پاسخ دادن به احساسات دیگران است. نبوغ احساسی برای برقراری ارتباط موثر ضروری است. گوینده باید بتواند ضمن درک احساسات و حالات شنونده، سخان خود را مبتنی بر آن تنظیم کند.
درک سیگنال های غیر کلامی از دیگران، مانند زبان بدن و حالات صورت، از جمله قابلیتهای افرادی دارای هوش هیجانی بالا است. هنگامی که این سیگنال ها را دریافت کردید، سعی کنید معنای احساسات بیان شده (خشم، غم و اندوه، هیجان، ترس و غیره) را درک کنید.
کلید هوش عاطفی، پاسخ مناسب به احساسات دیگران از طریق ارتباط است.  

6. لحن صدا
شیوه بیان و لحن صدا، یکی از اساسی ترین عناصر ارتباط خوب است. اگر تند و نامفهوم صحبت کنید ، یا بیش از حد آرام و یا با صدای بلند سخن بگوئید، کلمات خود را خنثی کنید یا از اصواتی مانند "آ"، "ئه" و "ام" استفاده کنید، مفهوم پیام از دست خواهد رفت چرا که طرف مقابل برای درک منظورتان تقلا خواهد کرد. ضعف در مهارتهای کلامی، همچنین منعکس کننده عدم اعتماد به نفس و دانش فردی است.
روی بیان صحیح کلمات تمرین کنید. صدای خود را ضبط کنید تا بتوانید لحن و کیفیت آن را بشنوید. برای باز کردن دیافراگم خود، سرتان را بالا بگیرید و شانه‌هایتان را عقب بکشید و برای تنفس راحت تر به آرامی صحبت کنید.

7. از تکنیک آیینه سازی استفاده کنید
در مغز شما رشته اعصابی وجود دارد که مسئول تشخیص چهره و صورت است. این نورون به صورت ناخودآگاه موجب میشود تا حالات چهره و زبان بدن دیگران را تقلید کنیم. 
هنگامی که شما حالات بدن و نشانه های غیر کلامی فرد را آیینه‌سازی می‌کنید، نشان می‌دهید که خودتان پیشتر احساسات او را درک کرده‌اید. در حقیقت، تحقیقات نشان می دهد افرادی که احساسات مشابهی دارند، احتمالا سطح اعتماد، ارتباط و همدلی بالایی را تجربه می کنند.
شما می توانید این فرآیند را معکوس کنید تا ارتباطات نزدیک با دیگران برقرار کنید. دفعه بعد که با کسی صحبت می‌کنید، سعی کنید زبان بدن او را به مدت چند دقیقه بازتاب دهید. البته در این کار اغراق نکنید، اما حالات چهره و حرکات بدن آنها را با ظرافت آیینه‌سازی کنید. در این حین توجه داشته باشید که چگونه آنها به شما پاسخ می دهند.

8. سوالات خوب بپرسید
یکی از بهترین راههای یادگیری بیشتر در مورد شخصیت سایرین و نشان دادن قدرت شما در گوش‌دادن فعال، پرسیدن سوالات حساب شده  است. سوالات باز، فرد را وامیدارد تا احساسات خود را بیشتر ابراز کند. 
سوالات باید جنبه پیگیرانه داشته باشند به این معنا که باید از نقطه‌ای شروع به سوال کنیم که مکالمه تا حدودی پیش رفته باشد. اینگونه نشان میدهیم که در مکالمه شرکت فعال داریم و به شخص مقابل و سخنان او علاقمند هستیم. سؤالاتی از قبیل «چگونه این احساس به شما دست داد؟» یا «چرا اینطور فکر میکنید؟» بپرسید.
سعی کنید تا زمانی که شخص مکث  نکرده، کلام او را به سرعت قطع نکنید و یا پاسخ ندهید. گاهی اوقات سکوت و ناراحتی ناشی از آن موجب می شود تا بیشتر لب به سخن بگشاییم و کمتر بشنویم. هرچند مردم ترجیح میدهند همه آنچه را که میخواهند نگویند، اما صبوری موجب میشود تا آنها سکوتشان را بشکنند.
مواردی وجود دارد که مکالمات کوتاه بیشتر توصیه می‌شود. این گپ‌و‌گفتهای مودبانه که عمدتا در مهمانی ها و دیگر اجتماعات برقرار می‌شود، فضایی دوستانه ایجاد کرده و زمینه مشترک بین ما و دیگر اشخاص ایجاد می کند.
اگر چه همیشه تاکید بر ارتباطات عمیق‌تر بوده است، مهارت برقراری مکالمات کوتاه اهمیت بسیاری در ارتباطات اجتماعی و تجاری دارد. این توانایی نشان می‌دهد که شما دارای روحیه اجتماعی هستید و می توانید دیگران را همراه خود سازید. برقراری این شکل گفت‌و‌گو برای برخی آسان و برای بعضی دیگر، ملال‌آور و غم انگیز است. می توانید گفت‌و‌گوی خود را با جملاتی در مورد تحسین لباس و ظاهر فرد، وضعیت آب و هوا، شغل افراد، مسابقات ورزشی، خاطره‌ای کوتاه از آن روز، ... آغاز کنید.

10. شفافیت و دانش
هنگامی که ایده ها و دیدگاههای و اطلاعات خود را در گفتگوها ابراز می‌کنید، مهم است که مواضع خود را شفاف کرده و بدانید با چه هدفی ارتباط برقرار کنید. ایده های خود را سازماندهی کنید و مواضعتان را به شکلی اصولی و براساس منطق ارائه کنید. اطمینان حاصل کنید که پیام خود را با استفاده از زبان و مفاهیمی که مخاطب درک می‌کند انتقال دهید.
ضمن اجتناب از اصطلاحات غیر ضروری، تنها به مقصود مورد نظرتان بپردازید. دانش موجب میشود که اعتماد به نفس بیشتری احساس کنیم. به این ترتیب شنوندگان ما نیز بیشتر درگیر شده و به آنچه میگوییم علاقمند می‌شوند.
ارتباط موثر نیاز به تمرین دارد. این ده مهارت را مرور کرده و مشخص کنید که در کدام  مهارتها ضعف دارید. در ابتدا احساس ناخوشایندی خواهید داشت، اما زمانی که توانایی برقراری ارتباط خوب را بدست می اورید اعتماد به نفس بیشتری احساس میکنید.
همچنین تاثیر مثبت تلاش های خود در این زمینه را در ارتباط با همسر، دوستان و کار و کسب خود خواهید دید. همانطور که برایان تریسی می‌گوید، "ارتباطات یک مهارت است که می توانید یاد بگیرید. درست مثل دوچرخه‌سواری یا تایپ کردن. اگر این علاقه و میل در شما وجود داشته باشد، می توانید به سرعت کیفیت هر بخشی از زندگی خود را بهبود ببخشید. "
منبع:dargi.ir